نحوه ورود به BIOS و UEFI
تمامی رایانه ها دارای میان افزاری بر روی حافظه ROM با نام BIOS یا UEFI می‌باشند.
وظیفه این میان افزار ها راه اندازی اولیه سیستم عامل و دستگاه ها می‌باشد. در حقیقت می توان گفت که یک میان افزار جهت ارتباط دادن نرم افزار های سیستمی به سخت افزار و راه اندازی اولیه سخت افزار ها و نرم افزار های سیستمی می‌باشد.
BIOS و UEFI چیست؟
در حال حاظر بایوس دارد جای خود را به یو ای اف آی می دهد. علت آن امکانات فراوان تر و سرعت بیشتر یو ای اف آی می‌باشد. وظیفه این نرم افزار ها راه اندازی اولیه رایانه و کنترل سامانه های اصلی رایانه یعنی ورودی و خروجی ها است. به عبارت دیگر وظیفه شناسایی سخت افزار ها و ارتباط دادن آن ها با سیستم عامل و… را دارند.
دلایل ورود به تنظیمات بایوس و یو ای اف آی:
- تغییر در اولویت بندی دستگاه های بوت شونده
- اورکلاک و افزایش سرعت پردازش در CPU
- گذاشتن رمز برای اجرای سیستم عامل و جلوگیری از ورود کاربران غیر مجاز
- فعالسازی یا غیر فعال کردن برخی امکانات رایانه مانند پشتیبانی از مجازی سازی
- آپدیت و ارتقاع برای برطرف سازی ایرادات و افزایش امکانات
نحوه ورود به تنظیمات BIOS و UEFI:
1- ورود با کلید ها:
برای وارد شدن به تنظیمات BIOS و UEFI می توانید بر اساس برند لپ تاپ یا مادربرد خود کلید های مربوطه را در موارد زیر پیدا کنید. موارد ذکر شده در اکثر مواقع بر روی برند دستگاه شما پاسخگو خواهد بود ولی اگر به هر دلیلی موفق نشدید می‌توانید نام و مدل دقیق دستگاه خود را برای ما ارسال کنید تا در کوتاه ترین زمان جواب آن در لیست زیر اضافه گردد.
2- ورود از طریق تنظیمات ویندوز:
برای وارد شدن به بایوس و یو ای اف آی از طریق تنظیمات موجود در ویندوز به تریتیب مراحل زیر عمل کنید:
- از منوی جستجوی ویندوز عبارت “Change Advanced Startup” را جستجو کنید و وارد تنظیمات آن شوید.
- از قسمت Advanced Startup گزینه Restart Now را انتخاب کنید.
- بعد از راه اندازی مجدد رایانه گزینه های Troubleshoot و بعد Advanced options را انتخاب کنید.
- حالا با انتخاب UEFI Firmware Settings و زدن گزینه Restart وارد محیط تنظیمات خواهید شد.
(اگر به سیستم عامل ویندوز دسترسی ندارید می توانید برای وارد شدن به محیط Advanced Startup یک DVD ویندوز تهیه کنید و بعد از بوت کردن آن گزینه Repair your computer از صفحه نصب ویندوز انتخاب نمایید.)
3- ورود از طریق گنو/لینوکس:
برای وارد شدن به BIOS یا یو ای اف آی در سیستم عامل های گنو/لینوکسی کافی است از دستور زیر در خط فرمان Terminal استفاده کنید:
systemctl reboot --firmware-setup
(در صورتیکه با خطای عدم اجازه برای دسترسی مواجه شدید ابتدا دستور “sudo su” را اجرا و سپس دستور فوق را وارد نمایید.)
4- ورود از طریق ایجاد خطا:
در اکثر رایانه ها و دستگاه ها با ایجاد یک خطا در راه انداز رایانه و دستگاه های بوت مستقیما به محیط تنظیمات بایوس یا UEFI منتقل می‌شوید.
اقا تو کامپیوتر باید چجوری وارد شم؟
با توجه به برند مادربرد خود یکی از روش های فوق را انتخاب کنید.
slm bbkhshid f2 bara samsung kar nkrd v gozineye change advanced startup ro ndsht
گزینه گفته شده بر روی ویندوز 8 به بالا قابل دسترسی است.
یکبار دیگه کلید های f1-f12 رو همراه با نگه داشتن کلید fn تست کنید
با سلام. به تازگی لپ تاپ خریدم که روش ویندوز نصب نیست. سیستم مادربوردش uefi هست. توی تنظیمات قسمت بوت، هیچ گزینه ای برای تعیین نوع دیوایس بوت شونده (dvd,usb) وجود نداره. فقط یک گزینه ثابت داره به اسم uefi_shell.
ویندوز 10 که از uefi هم پشتیبانی میکنه با نرم افزار Rufus روی فلش ریختم. حالا چطور می تونم تعیین کنم که بعد از ریبوت، سیستم فلش رو بخونه؟
ضمنا وقتی لپ تاپ ریستارت میشه میره روی حالتی شبیه به ms-dos قدیمی. اما در خط فرمان نوشته <:shell
تنها احتمالی که میدم اینه که فرمت هارد mbr باشه و باید به gpt تبدیل بشه. اما سوال اینه که چطور؟ آیا با دستورات dos میشه؟
اگه ممکنه راهنمایی کنید. یا اگه رفرنسی دارید برای تنظمیات سیستم uefi معرفی بفرمایید. سپاسگزارم
سلام، موقع نصب ویندوز بعد فرمت کامل هارد بصورت خودکار نوع دیسک به GPT تغییر می‌کند، بجای ورود به تنظیمات مستقیما به بوت سلکشن وارد شوید، سایر کلید ها رو برای ورود به بوت سلکشن بررسی کنید.
با سلام و تشکر
منم همین مشکل رو دارم .میشه کامل تر توضیح بدین.ممنون
سلام، مورد اول اینکه با توجه به نوع بوت شما، زمانی که تمام پارتیشن‌ها هنگام نصب دیلیت شده و سپس ایجاد گردند به صورت خودکار در صورت نیاز فرمت هارد به GPT و MBR تغییر پیدا میکنه، در صورتی که تمایل به نگهداری پارتیشن‌ها رو دارید برای اینکار باید از نرم افزار های بوتیبل پارتیشن منیجر برای تغییر استفاده کنید. مورد دوم اینکه معمولا غیر از تنظیمات بایوس، یک منوی بوت سلکشن در نظر گرفته شده که با روشی متفاوت در زمان شروع سیستم قادر به لود شدن هست، در تنظیمات BIOS و UEFI شما قادر به تغییر اولویت بوت هستید ولی در Boot Selection مستقیما قادرید تا از بین دستگاه‌های قابل بوت یکی را انتخاب و بارگذاری نمایید. زمانی که دستگاهی که بوتیبل هست نمایش داده نمی‌شود یا با محیط هایی همچون UEFI Shell برخورد می‌کنید به خاطر عدم کانفیگ صحیح دیوایس بوتیبل هست. ترجیحا واسه بوت با فلش یو اس بی از نرم افزار Rufus استفاده کرده و با توجه به ساختار سیستم خود در زمان بوتیبل نمودن دستگاه USB برای UEFI حتما از دیسک فرمت GPT استفاده کنید، برای بایوس هم حتما باید از MBR استفاده گردد. در غیر اینصورت دستگاه در منوی بوت شناخته نشده و به مشکل خواهید خورد.
به طور کلی دو اصل را مد نظر داشته باشید، معمولا در صورت عدم لود شدن دستگاه بوتیبل مشکل از کانفیگ، فرمت دیوایس بوتیبل شده و مواردی مشابه این بوده و اگر دستگاه بوتیبل بارگذاری گردد ولی موقع نصب و پارتیشن بندی با خطا مواجه شوید این مورد به عدم کانفیگ صحیح و فرمت اشتباه برای هارد دیسک یا حافظه مورد نظر است.
سلام بر شما
ممنون از مقاله خوبتون ، برندهای مختلف رو کامل توضیح دادید.